Phát huy vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thực hiện dân chủ
Mọi hoạt động của Mặt trận Tổ quốc đều phải đóng góp ngày càng thiết thực vào đời sống xã hội, đáp ứng lòng mong mỏi và sự kỳ vọng của nhân dân.

Bà Hà Thị Nga – Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam phát biểu tại hội thảo.
Vai trò, vị trí của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày càng được nâng cao
Bà Hà Thị Nga – Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam – nhấn mạnh tại Hội thảo khoa học: “Phát huy vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.
Hội thảo được Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam tổ chức vào sáng 10.10.
Bà Hà Thị Nga – Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; ông Vũ Văn Tiến – Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Trưởng Ban Tuyên giáo Cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam – chủ trì hội thảo.

Toàn cảnh hội thảo.
Phát biểu khai mạc hội thảo, bà Hà Thị Nga cho biết, với những chủ trương, đường lối và quy định pháp luật thể hiện nhất quán quan điểm của Đảng, Nhà nước về vai trò của MTTQ Việt Nam, có thể thấy một trong những yêu cầu, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu đặt ra trong giai đoạn hiện nay là MTTQ Việt Nam phải khẳng định được vai trò nòng cốt của mình trong đời sống chính trị – xã hội của đất nước, nhất là trong thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội như Văn kiện Đại hội Đảng và Hiến pháp, Luật MTTQ Việt Nam đã nêu; đồng thời, mọi hoạt động của Mặt trận đều phải đóng góp ngày càng thiết thực vào đời sống xã hội, đáp ứng lòng mong mỏi và sự kỳ vọng của nhân dân và được nhân dân ghi nhận.
Theo bà Hà Thị Nga, thực tiễn hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thời gian qua cho thấy, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp luôn nỗ lực phấn đấu phát huy vai trò, trách nhiệm của mình trong hệ thống chính trị và đời sống xã hội. Vai trò, vị trí của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày càng được nâng cao với những đóng góp tích cực trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
Trong thực hiện dân chủ, MTTQ Việt Nam các cấp đã thể hiện vai trò nòng cốt để phát huy quyền làm chủ của nhân dân trên nhiều lĩnh vực, tích cực thực hiện dân chủ ở cơ sở, chú trọng nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Thanh tra Nhân dân, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng. Nhiệm vụ nắm bắt, tập hợp, phản ánh ý kiến, kiến nghị của Nhân dân đến các cơ quan Nhà nước được MTTQ Việt Nam các cấp thực hiện nền nếp.
Kết quả xử lý các ý kiến, kiến nghị, nguyện vọng của nhân dân được tập hợp, báo cáo và phản hồi lại với Nhân dân qua các kênh thông tin của Ủy ban MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị – xã hội và các tổ chức thành viên. Nhiệm vụ giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng Đảng, xây dựng Nhà nước của MTTQ Việt Nam các cấp được thực hiện ngày càng thực chất, đã chủ động phối hợp và duy trì thực hiện quy định người đứng đầu cấp ủy, chính quyền đối thoại trực tiếp với Nhân dân để kịp thời giải quyết các kiến nghị, phản ánh của Nhân dân…
Mặt trận và các tổ chức thành viên tích cực thực hiện nhiệm vụ đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của các tầng lớp Nhân dân, đồng bào dân tộc, tôn giáo; công tác tuyên truyền, vận động, tập hợp, đoàn kết người Việt Nam ở nước ngoài được tổ chức bằng nhiều hình thức phong phú, đa dạng; duy trì tổ chức hiệu quả Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư; phát huy truyền thống “tương thân tương ái”, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên đã kịp thời triển khai các hoạt động cứu trợ, nhân đạo từ thiện, vận động ủng hộ giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn, bị thiệt hại do dịch bệnh, thiên tai, hoạn nạn…
Bà Hà Thị Nga bày tỏ hy vọng với những đóng góp tâm huyết, trách nhiệm của các chuyên gia, nhà khoa học, các đại biểu kết quả của Hội thảo sẽ giúp cho Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam có thêm cơ sở khoa học, cơ sở thực tiễn cũng như các giải pháp căn cơ, có tính khả thi cao, góp phần cụ thể hóa chủ trương của Đảng, Nhà nước thực hiện hiệu quả nhất các quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc; đồng thời có thêm các căn cứ khoa học đóng góp cho việc xây dựng nội dung Chương trình hành động của MTTQ Việt Nam trong nhiệm kỳ 2026 – 2031, nhiệm kỳ đầu thực hiện mô hình tổ chức mới, cũng là nhiệm kỳ cùng cả nước bước vào kỷ nguyên phát triển giàu mạnh của dân tộc.
Thực tiễn hoạt động thời gian qua cho thấy: MTTQ Việt Nam các cấp luôn nỗ lực phấn đấu phát huy vai trò, trách nhiệm của mình trong hệ thống chính trị và đời sống xã hội. Vai trò, vị trí của MTTQ Việt Nam ngày càng được nâng cao với những đóng góp tích cực trong sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước. Gần đây nhất, ngày 2/10/2025, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã tổ chức lễ phát động ủng hộ nhân dân các tỉnh khắc phục hậu quả do cơn bão số 10 gây ra. Tính đến 17 giờ ngày 9/10/2025, các tổ chức, cá nhân đã đăng ký ủng hộ trên 847 tỷ đồng… với những cố gắng, nỗ lực và kết quả cụ thể, vai trò của MTTQ đã được các cấp, ngành và nhân dân ghi nhận, đánh giá cao. Qua đó, góp phần tạo sự đồng thuận trong xã hội, xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng thêm vững chắc.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã ngày càng trở thành ngôi nhà chung đại đoàn kết dân tộc
Tại hội thảo, các đại biểu đã trình bày các tham luận phân tích làm rõ thêm một số vấn đề lý luận về vai trò nòng cốt của MTTQ Việt Nam trong thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; đánh giá thực trạng việc phát huy vai trò nòng cốt của MTTQ Việt Nam các cấp trong thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội trong giai đoạn hiện nay đặc biệt là chỉ ra những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân.
Bên cạnh đó, đánh giá bối cảnh, tình hình, xác định những khó khăn thách thức tác động đến hoạt động của MTTQ Việt Nam; thảo luận, phân tích và đề xuất các giải pháp nhằm phát huy hiệu quả hơn vai trò nòng cốt của MTTQ Việt Nam trong thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội trong kỷ nguyên mới của đất nước.
TS. Ngô Sách Thực – Ủy viên Đoàn Chủ tịch, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Chủ tịch Hội Cứu trợ trẻ em tàn tật Việt Nam – cho rằng, để phát huy vai trò nòng cốt của Mặt trận Tổ quốc để nhân dân thực hiện quyền làm chủ, cần thực hiện tốt một số giải pháp, trong đó cần quan tâm tổ chức hình thức giám sát thường xuyên của mặt trận các đoàn thể và người dân ở cơ sở. Đặc biệt liên quan đến giải quyết các việc liên quan đến nhu cầu của nhân dân của chính quyền cấp xã về hành chính, dân sự, tư pháp, giải quyết ý kiến, nguyện vọng của người dân, các vấn đề liên quan đến trình tự, thủ tục, thời gian và sự hài lòng của người dân với việc giải quyết việc cho dân của chính quyền.

TS. Ngô Sách Thực – Ủy viên Đoàn Chủ tịch, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam,
Chủ tịch Hội Cứu trợ trẻ em tàn tật Việt Nam – trình bày tham luận tại hội thảo.
Giúp người dân tiếp cận và thụ hưởng qua bình dân học vụ số, thông qua việc giúp đó giúp cho mặt trận, đoàn thể thấy rõ vướng mắc, bất cập để đề nghị kịp thời giải quyết các vướng mắc, tồn đọng. Theo TS. Ngô Sách Thực, đây cũng là đổi mới nhận thức về giám sát nhân dân, giám sát ngay trong quá trình tổ chức thực hiện, không phải đợi thực hiện xong mới giám sát.
Từ những phân tích thực trạng trên, Tiến sỹ Ngô Sách Thực đề nghị một số giải pháp. Cụ thể, với trách nhiệm là một bộ phận của hệ thống chính trị, đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, Mặt trận các cấp phải xác định nhiệm vụ tham gia hoạch định, thực thi chính sách, hoàn thiện thể chế về phát huy quyền làm chủ, vai trò chủ thể của nhân dân là trọng tâm; tham gia hoàn thiện các Luật bầu cử Quốc hội, Hội đồng nhân dân; quan tâm tổ chức hình thức giám sát thường xuyên của Mặt trận các đoàn thể, người dân ở cơ sở; hoàn thiện thiết chế bảo đảm phát huy dân chủ, quyền làm chủ của nhân dân và vai trò chủ thể của nhân dân trong cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, kiến tạo, nhân dân làm chủ thông qua Nhà nước và tổ chức đại diện của mình.
Trong kỷ nguyên mới, Mặt trận có vai trò mới. Ngoài vai trò truyền thống nòng cốt trong tập hợp, đoàn kết toàn dân tộc thực hiện các mục tiêu của cách mạng trong từng giai đoạn, MTTQ phải thể chế vai trò mới về giám sát, phản biện xã hội, tham gia hoạch định và thực thi chính sách, pháp luật. Với vai trò “nòng cốt” để nhân dân thực hiện quyền làm chủ cần phải hoàn thiện thể chế để Mặt trận không chỉ là nơi tập hợp, đoàn kết phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, còn là một thiết chế kiểm soát quyền lực dưới sự lãnh đạo của Đảng, bảo đảm quyền lực thuộc về nhân dân như Hiến định – Tiến sỹ Ngô Sách Thực nêu rõ.
GS, TS Trần Ngọc Đường – Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ và Pháp luật Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam – đã phân biệt rõ vai trò nòng cốt chính trị của Đảng với vai trò nòng cốt chính trị của Mặt trận Tổ quốc.
GS, TS Trần Ngọc Đường cho rằng, để thực hiện vai trò nòng cốt chính trị trong tăng cường đồng thuận xã hội, Mặt trận tổ quốc Việt Nam đã tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân không phân biệt giai cấp, tôn giáo, dân tộc… trong ngôi nhà chung Đại đoàn kết các dân tộc Việt Nam là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện phương châm đối thoại, hòa giải, đoàn kết, giúp nhau tại cơ sở, tại cộng đồng.

GS, TS Trần Ngọc Đường – Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ và Pháp luật Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam – trình bày tham luận tại hội thảo.
Cùng với đó, tổ chức các phong trào thi đua yêu nước tạo nên sự đồng thuận xã hội trong sản xuất, tiêu dùng xã hội…
“Với vai trò nòng cốt trong thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã ngày càng trở thành ngôi nhà chung đại đoàn kết dân tộc và phát huy dân chủ – mục tiêu và động lực phát triển của đất nước ta”, GS, TS Trần Ngọc Đường nhấn mạnh.
